Đại lý hết hàng - Khách Việt “ôm hận” vì…chờ xe nhập
Xe nhập khẩu “tắc đường”, xe lắp ráp hết hàng, người tiêu dùng thì chưng hửng…Những diễn biến trên thị trường ô tô ngày cận Tết cho thấy, không phải lúc nào đợi chờ cũng là hạnh phúc.
Thị trường ô tô Việt Nam đang trải qua giai đoạn “bí bách” chưa từng có, khi cùng lúc cả khách hàng và hãng xe đều rơi vào thế bị động. Bởi trong khi khách đang cuống cuồng tìm mua xe phục vụ nhu cầu đi lại dịp Tết thì các hãng xe cũng bế tắc bởi nguồn cung cạn kiệt do ảnh hưởng từ Nghị định 116.
Hãng “bất lực” trong khâu nhập xe
Giữ nguyên hầu hết các điều khoản tại Nghị định 116, Thông tư 03/2018 (thông tư hướng dẫn) vừa được Bộ GTVT ban hành có thể xem là “cú chốt hạ” cho xe nhập khẩu. Và với những quy định “ngặt nghèo”, để có thể nhập xe về, các doanh nghiệp không còn cách nào khác là phải chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ, thủ tục theo quy định, trong đó có Giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại được cấp bởi các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền tại nước ngoài.
Dự kiến phải đến giữa năm, nhiều dòng xe nhập khẩu mới có thể thông quan về Việt Nam
Theo tính toán của nhiều chuyên gia đầu ngành, nếu mọi chuyện suôn sẻ, các hãng sớm lo được giấy phép, hoàn tất các thủ tục thì cũng phải tới giữa năm, những lô xe nhập mới về tới đại lý. Bởi theo ước tính, thời gian ttung bình từ khi xe lên dây chuyền sản xuất đến lúc về cảng mất khoảng 2 tháng, cộng thêm 2 tháng chờ đợi kiểm định như dự kiến thì tổng thời gian phải lên tới trên dưới 4 tháng.
Chính điều này đang khiến thị trường xe nhập khẩu rơi vào cảnh ảm đạm, bế tắc chưng từng thấy. Hàng loạt mẫu đã hết hàng, nhiều đại lý ngừng nhận cọc do không còn xe để giao cho khách. Hầu hết liên doanh nhập khẩu xe từ các thị trường ASEAN và châu Á như Ford Việt Nam, Toyota Việt Nam, Honda Việt Nam hay Suzuki Việt Nam vẫn chưa thể hoàn tất thủ tục cần thiết.
Chính vì không thể nhập xe về từ đầu năm 2018, nhiều hãng buộc phải tạm ngưng phân phối các dòng xe chủ lực có nguồn gốc nhập khẩu. Tiêu biểu như Ford Việt Nam buộc phải thông báo ngưng nhận đơn hàng với hai mẫu xe Ranger và Explorer. Toyota Việt Nam cũng “bất lực”, từ chối khách hỏi mua Fortuner, Wigo vì chưa thể thông quan lô xe mới. Suzuki cũng chưa thể mang “tân binh” Celerio về, còn GM Việt Nam cũng chung số phận vì chưa thể phân phối mẫu xe rất được chờ đợi Chevrolet Trailblazer.
Đáng chú ý nhất là trường hợp của Honda Việt Nam (HVN). Dù tính toán rất kĩ khi nhập trước một lô 750 chiếc CR-V mới hồi cuối năm 2017 nhằm dự trù xe bán dịp Tết nhưng liên doanh này cũng hoàn toàn “việt vị” . Bởi lô xe với số lượng hạn chế dù giá bán cao hơn nhiều so với dự kiến cũng đã nhanh chóng hết hàng khi nhu cầu từ thị trường là quá lớn. Trong khi, HVN lại chưa thể chuẩn bị đầy đủ giấy tờ, thủ tục cũng như không thể hoàn tất kiểm định để có thể đưa xe về đại lý sớm.
Minh chứng cho thực trạng ảm đạm của thị trường xe nhập khẩu chính là số liệu thống kê từ Tổng cục Hải quan vừa được công bố. Trong nửa tháng đầu năm 2018, chỉ có vỏn vẹn 6 chiếc xe du lịch dưới 8 chỗ được thông quan. Riêng khu vực TP.HCM, đến thời điểm này vẫn chưa có xe nào qua cảng.
Khách hàng “ôm hận” vì không có xe chơi Tết
Còn nhớ, thời điểm cuối năm 2017, thị trường ô tô trong nước bước vào cuộc đua giá bán chưa từng có. Khi đó, hầu hết các hãng xe đều tung những chương trình ưu đãi, giảm giá cực sốc lên đến vài trăm triệu đồng, đẩy giá xe xuống mức gần như sát sàn. Tuy nhiên, đáng nói ở chỗ, người tiêu dùng thời điểm đó với tâm lí chờ đợi giá xe nhập khẩu giảm nên khá thờ ơ trước những chiêu kích cầu của hãng. Cũng chính vì vậy, những tháng cuối năm thị trường trở nên ảm đạm khi doanh số liên tục giảm so với cùng thời điểm năm 2016.
Đến đầu năm 2018, khi cột mốc “định mệnh”được vén màn, trái với những kì vọng, xe nhập dù vẫn được hưởng thuế nhập khẩu ưu đãi 0% nhưng lại không thể về nước do vướng các thủ tục pháp lí được quy định trong Nghị định 116. Sự kiên định của khách hàng khi bỏ công chờ đợi gần như suốt năm 2017 đã khiến không ít người phải trả giá, bởi hầu hết xe nhập đều lâm vào cảnh khan hàng.
Xe ít, lượng khách có nhu cầu quá cao, những mẫu xe nhập trước đây được kì vọng sẽ giảm giá và phổ biến hơn, lại bất ngờ trở thành “hàng hiếm”. Tận dụng tình thế này, nhiều đại lý được nước “dở chiêu” ép khách hàng mua xe giá cao hoặc bán xe theo kiểu “bia kèm lạc”. Điển hình là những mẫu xe như Toyota Fortuner hay Honda CR-V 7 chỗ.
Thời điểm đầu năm 2018, những chiếc Fortuner cuối cùng được các đại lý “hét giá” cao ngất, chênh lệch lên đến hơn 200 triệu đồng so với giá công bố. Đáng nói, nhiều khách hàng dù chấp nhận bỏ tiền nhưng cũng không còn xe do nhu cầu khách mua quá lớn. Tương tự là trường hợp của mẫu Honda CR-V. Ngay khi HVN công bố giá bán chính thức cho lô xe 750 chiếc được hãng “tranh thủ” nhập từ năm 2017, không ít khách hàng sẵn sàng vung tiền đặt mua dù biết giá xe cao hơn dự kiến tới vài trăm triệu. Thế nhưng, với lượng xe quá ít ỏi, nhiều khách dù cầm tiền trên tay và thậm chí sẵn sàng chi “hoa hồng” để được nhận xe trước Tết cũng chỉ biết ngậm ngùi khi nhận cái lắc đầu từ đại lý.
Nhiều mẫu xe lắp ráp cũng đã hết hàng, không có xe giao trước Tết
Không mua được xe nhập, nhiều người quay sang chọn xe lắp ráp trong nước. Thế nhưng, trớ trêu hơn, thời điểm cận Tết, cả những mẫu xe lắp ráp trong nước cũng bắt đầu hết hàng. Trong khi nhu cầu mua sắm xe phục vụ dịp Tết Nguyên đán tăng mạnh thì các đại lý lại bị hụt nguồn cung. Ngay cả những “ông lớn” như Hyundai Thành Công, Trường Hải (Thaco) và Toyota Việt Nam cũng không lắp kịp xe để giao cho khách hàng.
Theo khảo sát, tại các đại lý xe ở TP.HCM, thời điểm cuối năm âm lịch, những mẫu xe lắp ráp được ưa chuộng như SantaFe, Elantra, Tucson (Hyundai), Mazda3, Kia Cerato, Mazda CX-5 hay Honda City đều rơi vào tình trạng khan hàng. Nhiều mẫu xe đã không còn xe giao trước Tết, thậm chí chưa biết khi nào mới có xe trở lại vì thiếu linh kiện. Ngay cả bộ đôi Peugeot mới ra mắt cách đây chưa lâu cũng nhanh chóng được bán hết và cũng phải qua Tết Nguyên đán THACO mới kịp lắp thêm để bán ra cho khách.
Với tình trạng u ám hiện tại, nhiều người có lẽ chỉ biết tự trách mình khi không “xuống tiền” mua xe sớm hơn. Bởi lúc này, ngay cả khi cầm sẵn tiền trên tay, có muốn cũng chẳng thể mua được xe như ý. Vẫn biết chờ đợi là cần thiết, tuy nhiên ở một vài trường hợp, sự kiên định lại đưa nhiều người vào cảnh “gậy ông đập lưng ông”. Mà chờ đợi để mua xe là một ví dụ.